Материалдар

Қауіпқа Назар аударыныз!!!

            Электр тогыадам денесі кернеу көзімен байланысқан кезде пайда болады.

Қуатталған өткізгішке қол тигізгенде, адам электр желісінің бөлігі болады, ол арқылы электр тогы ағыла бастайды.

Электр тогының адамға әсер етуі нәтижесінде пайда болатын зардаптар көптеген факторларға байланысты, атап айтқанда:

- ағып жатқан токтың мөлшері мен түрінен ауыспалы ток тікелей емес қарағанда қауіпті;

- оның әсер ету ұзақтығы, адамға қаншалықты ұзақ әсер етсе, соғұрлым оның салдары соғұрлым нашар болады;

- жолдар, ең үлкен қауіп - бұл ми мен жұлын арқылы ағып жатқан ағым, жүрек пен тыныс алу мүшелерінің аймағы (өкпе);

- адамның физикалық және психологиялық жағдайынан. Адам ағзасында белгілі бір қарсылық бар, бұл қарсылық адамның күйіне байланысты өзгереді.

Адам денесі сезіне алатын минималды ток мәні - 1 мА.

Ток күші 1 мА-дан асқан кезде адам өзін ыңғайсыз сезінеді, бұлшықеттің ауырсынуы басталады, токтың 12-15 мА дейін ұлғаюы, бұлшықеттердің конвульсиялық жиырылуы орын алады, адам өзінің бұлшық ет жүйесін басқара алмайды және өз күшімен ток көзімен байланысын үзе алмайды. Бұл ток зарядсыз деп аталады.

25 мА-дан астам электр тогының әрекеті тыныс алу жүйесінің бұлшық еттерінің сал ауруына әкеледі, нәтижесінде адам жай ғана тұншығып кетеді. Токтың одан әрі ұлғаюымен жүректің фибрилляциясы жүреді.

Балаларға және ересектерге ЕСТЕ сақтау қажет кейбір қауіпсіздік ережелері электр:

• Трансформатор және ток бөлетін подстанцияларға өте жақын келуге және жанасуға, ішіне енуге және төбесіне шығуға болмайды;
• Электр тасымалдағыш кәбілдердің және әуе желілерінің жерде жатқан және үзілген жалаңаш сымдарына жақындауға және ұстауға болмайды;
• Бойында электр тогы жүріп жатқан жалаңаш сымдарға жанасуға болмайды;
• Құралдарда немесе сымдарда электр тогының бар-жоғын білу үшін саусақпен тексеруге болмайды;
• Сым оқшаулағыштарға зиян келтірмеу және қысқа тұйықталуды (от шығу) болдырмау үшін оларды есікпен, терезе жақтауларымен қыстыруға, шегелерге бекітуге болмайды;
• Электр өткізгіштер жылу батареяларына, су құбырларына, телефон және радиотрансляция сымдарына жанаспауын бақылап отыру қажет;
• Балалардың розеткалардың жанында ойнауларына, оған шпилькалар мен түйреуіштер тығуына, сымдарды ұстауына жол бермеу керек, өйткені бұл ток соғуына әкеліп соғады;
• Сулы қолмен электр лампочкаларын, тұрмыстық приборларды жағу немесе сөндіру қауіпті. Жанып кеткен лампочкаларды ажыратқышты сөндіріп қойып ауыстыру қажет;
• Корпустарының бойымен ток жүріп тұрған тұрмыстық электр құралдарды («тістейтін» прибор) пайдалануға үзілді-кесілді тыйым салынады. Құралдарды қосқан және ажыратқан кезде штепсель айырын сымнан емес пластмасса колодкасынан ұстау қажет;
• Су қайнататын, ас пісіретін (электр шәйнектер, кәстрөлдер) приборларды желіге құрғақтай қосуға болмайды. Олардың кем дегенде үштен бір бөлігін сумен толтыру керек. Шәйнекке немесе кәстрөлге су құйғанда, олар міндетті түрде токтан ажыратулы болуы қажет;
• Сондай-ақ, приборлардан ажыратылған шнурлар да штепсельді розеткадан ажыратулы болуға тиісті, себебі, оған байқамай жанасқан кезде ток соғуы мүмкін;
• Кез келген тұрмыстық электр құралдарды бір қолмен, мүмкін болса, оң қолмен, және сол кезде су жүретін, газ және жылу құбырларына жанаспай қосу немесе ажырату қажет.
• Өрт шығуын болдырмау үшін, тұрмыстық электр приборларын арнайы тұғырларға (керамикалық, металл, немесе асбестен жасалған) және жылдам жанатын заттардан (перде портьер, дастархан) қауіпсіз қашық жерге орнату қажет.

ҚР ЭМ Атом және энергетикалық қадағалау мен бақылау комитетінің

Павлодар облысы бойынша аумақтық департаменті.